Dit boek beschrijft 130 hoogtepunten van 19e-eeuwse architectuur in Amsterdam, tegen de achtergrond van de maatschappelijke veranderingen in deze eeuw. Het gaat daarbij over ontstaan, architectuur, architect, oorspronkelijke functie, toenmalige waardering, de soms curieuze geschiedenis tijdens hun bestaan, en hergebruik. De beschrijvingen gaan vergezeld van heel veel foto’s. Ze zijn in een wandelbare volgorde geplaatst.
De 19e eeuw staat niet bekend als een bloeiperiode van architectuur, niet in Nederland, niet in Amsterdam. Deze tijd wordt wel de ‘eeuw van het eclecticisme’ genoemd en dat is niet positief bedoeld. Maar dit negatieve beeld begint te kantelen. De 19e eeuw was de tijd van de grote ontdekkingen. In de architectuur stokten vakbekwaamheid, talent, of genialiteit niet ineens, maar werden juist enorm gestimuleerd. Heel veel 19e-eeuwse objecten werden beeldbepalend in het stadsbeeld: station, beurs, kerken, ziekenhuizen, kantoren, fabrieken, musea, woonhuizen, parken. Beeldbepalend niet alleen in 19e-eeuwse wijken, maar zeker ook in de binnenstad. Twee derde van de zo bewonderde binnenstad bestaat uit architectuur van na 1850. De neorenaissance, al dan niet gemixt met andere stijlen, was in haar tijd verfrissend en vernieuwend – na twee eeuwen van classicisme. Om nog maar te zwijgen van de art nouveau en het rationalisme van Berlage.
